De gehele bevalling bestaat uit 4 onderdelen:
De voorzorg
De ontsluitingsfase
De geboorte (Uitdrijvingsfase)
De nazorg
De Voorzorg:
Zodra de uitgetelde datum van de poes in zicht is, komt de kraamdoos weer uit de kast.>Er zijn een aantal dingen die bij iedere bevalling weer in de kraamdoos zitten, meestal uit voorzorg want de helft gebruiken we vaak niet eens, maar je kunt ze maar beter in huis hebben.
Hier even een lijstje van de benodigdheden die je in huis moet hebben voor als je poes gaat bevallen:
- Werpkist (Of eventueel een ruime doos)
- Eventueel een bench (wij gebruiken deze bij een bevalling meestal wel)
- Celstof matjes om in de werpkist te leggen (Absorberen het vruchtwater, te koop bij de apotheek)
- Een paar plastic zakjes (Om afval in kwijt te kunnen)
- Voldoende handdoeken (om de kittens mee droog te wrijven)
- Een washandje
- Respirot / Nutri-drops (om de ademhaling van ’t kitten op gang te laten komen)
- Druivensuiker
- Weegschaal (Liefst digitaal, om het geboortegewicht v/d kittens te bepalen)
- Pen en papier
- Zorg dat de temperatuur in de bevallingsruimte op een lekkere temperatuur is
- Zorg ook dat de poes niet te veel afleiding heeft, liefst dus een rustige omgeving
- Heb ook altijd het telefoonnummer van Uw dierenarts bij de hand voor complicaties of vragen
- Check van te voren even of je eigen dierenarts dienst heeft, en ben anders op de hoogte van dienst doende arts. Laat de dierenarts eventueel even weten dat er zich een bevalling aankondigt.
Buiten deze benodigdheden die je in huis moet hebben, zijn er dus ook nog de (vaak) overbodige dingen die je in huis moet/kan hebben zoals:
- Slijmzuiger (Deze gebruiken wij eigenlijk nooit, wij ‘slaan’ de kittens uit en zijn niet kapot van een slijmzuiger
- Navelstreng-garen, eigenlijk ook overbodig. Het is het beste om ongeveer 2,5 cm vanaf de navel de navelstreng aan twee kanten goed vast te pakken, en de navelstreng los te scheuren. Zo heb je minder kans dat de navelstreng nog zal bloeden. Om zeker te weten dat hij niet gaat of blijft bloeden moet je de navelstreng even goed dichtknijpen.
- Schaar, heb je eigenlijk alleen nodig voor als je de navelstreng doorknipt, maar nogmaals, losscheuren zoals hierboven vermeld is beter.
De Ontsluitingsfase:
Bij de meeste poezen merk je wel als de bevalling echt gaat beginnen, ofschoon de ontsluitingsfase wel zo’n 12 uur kan duren…. :-S
Je kunt de ontsluitingsfase opmerken aan:
- het veelvuldig bezoeken van de kattenbak (De denken aandrang te hebben om te moeten poepen)
- Ze blijven bij je in de buurt, meer aandacht vragen en miauwen (vaak van de pijn van de weeën)
- Vaginaal slijmverlies (kan gepaard gaan met wat bloed)
Zodra je denkt dat de ontsluitingsfase aan de gang is, kun je de kraamdoos tevoorschijn halen, en een celstof matje in de werpkist leggen. Houdt ondertussen je poes goed in de gaten. Let op dat de poes ook haar eigen bevallingsplekje kan uitzoeken. Dit hoeft niet altijd een probleem te zijn, maar als ze net een lekker warm plekje op de DVD-speler heeft uitgekozen, kan ik me indenken dat je daar niet echt heel blij mee zult zijn 🙂
Op dit moment mag je ook langzaam je zwembroek aantrekken en de verwarming lekker hoog zetten…
De Geboorte:
De poes krijgt weeën, dit kan snel overgaan tot persweeën, maar de voorweeën kunnen ook een tijdje aanhouden. Zodra je poes persweeën krijgt, merk je duidelijk dat dit persweeën zijn. Je ziet dan dat de poes met haar hele lichaam mee perst. Meestal trekken ze dan ook met hun achterpoten. Het kan ook voorkomen dat je poes moet braken, geen paniek, dit komt vaker voor. Dit komt doordat de poes misschien net voor de bevalling gegeten heeft, en haar maag nu van streek is door de weeën.
Wat moet je doen:
- Probeer je poes in de werpkist te houden (Dit gaat een stuk makkelijker als je de werpkist in een bench zet, en jezelf voor de bench gaat zitten, zo blijft je poes altijd kort bij je in de buurt.
- Geef je poes complimentjes, zeg dat ze het hartstikke goed doet en probeer ze gerust te stellen. Blijf haar lekker aaien, want ze heeft veel pijn…
- Zodra je een vochtbel uit de vagina ziet komen, weet je dat er een kitten aankomt. Meestal wordt eerst het hoofdje geboren, je hoeft op dat moment niks te doen, je poes kan dit (meestal) alleen, maar blijf er altijd bij. Je poes wordt nog onrustiger dan ze al was, en je zult zien dat op een gegeven moment het kitten geboren is.
- Het kitten “hangt” eruit, maar zit nog in het vruchtzakje. (De nageboorte zit vaak nog in het geboortekanaal, dus NOOIT eraan trekken) Als je erbij kunt, kun je proberen het zakje/vliesje open te scheuren, om het vocht weg te laten lopen zodat het kitten kan ademen, en dat het geen vruchtwater inslikt/inademt.
- Gauw daarna zal de nageboorte geboren worden. Je poes zal zich bekommeren om het kitten, en zal proberen de navelstreng door te bijten. Kijk wel even of je het kitten ziet ademen. Zo niet, pak je het kitten voorzichtig met nageboorte op, en droog je gauw het koppie van het kitten zodat hij kan ademen. Ademt het kitten, droog dan even zijn gezichtje en scheur dan voorzichtig de nageboorte los, en leg het kitten + nageboorte terug bij de moederpoes. (De moederpoes zal de nageboorte opeten, sommigen moet er niks van weten, maar het is prima als ze het opeten, daar het de melkproductie stimuleert. Let wel op de je poes niet meer dan 3 nageboortes eet, daar kan ze van gaan braken, en dan heeft ze helemaal geen nageboortes op! Dus na 3 nageboortes die zijn opgegeten, mag je ze gaan wegpakken, en in de plastic zak gooien.
- Ademt het kitten niet, scheidt het dan van de nageboorte, leg de nageboorte terug bij de moederpoes en bekommer je om het kitten. Lijkt het kitten dood? Volg dan toch deze aanwijzingen, daar er bijna elk kitten te redden valt. Wrijf het een beetje droog (Met een handdoek, en flink wrijven, NIET AAIEN, maar goed wrijven, dit stimuleert ook de ademhaling.
- Ademt het kitten, controleer het dan even. Tel even gauw de teentje, heeft het een staartje, een gesloten gehemelte, een anus, twee oogjes, twee oortjes en vier pootjes….weeg het dan even, en noteer datum, tijd, geslacht, kleur en gewicht. Als er meerdere kittens met dezelfde kleur zijn geboren zal je ze moeten merken. Wij doen dit meestal d.m.v. een heel klein beetje nagellak op de nageltjes. De één linksvoor, de ander rechtsvoor etc. Leg het dan weer terug bij de moederpoes, en het kitten zal proberen de tepel te zoeken en te drinken.
- Ademt het kitten nog niet kun je een slijmzuiger gebruiken, volg dan de gebruiksaanwijzing van de verpakking (Die je uiteraard voor de bevalling al gelezen hebt)
Wij gebruiken deze slijmzuiger niet, wij doen het als volgt:
vouw je handen open (dus met je handpalmen naar boven)
Leg het kitten in de midden, met het hoofdje bij je vingertoppen.
Vouw je handen weer dicht, en fixeer het kitten goed, ondersteun ook goed zijn hoofdje. Ga staan, met je benen wijd.
Doe je armen omhoog en zwiep met je armen in een vloeiende beweging tot tussen je benen door. Nogmaals, fixeer het hoofdje van het kitten goed, anders kan het misgaan met alle gevolgen van dien.
(Op deze manier schud je het kitten uit, oftewel, je schud het vruchtwater uit de luchtwegen)
Na de eerste zwiep droog je het gezichtje weer van het kitten, en gaat gauw verder met masseren/drogen.
Goed drogen en blijven wrijven….wrijven…wrijven…wrijven.
En opeens hoor je het: “Pieieieiep….Pieieieiep….”
Blijf nog even goed doormasseren/wrijven tot je voor je eigen het gevoel hebt dat het kitten goed ademt.
Heb je het idee dat het goed gaat, leg het kitten dan weer bij de moederpoes.
- Mocht het kitten nog niet gaan ademen geef je het kitten één druppel Respirot (Respirot is niet meer op de markt verkrijgbaar, Jenever doet anders ook wonderen, hou ze dan even boven de fles om het te kunnen ruiken) en blijf het kitten droogwrijven/masseren tot het ademt. Dit kan effect hebben tot ongeveer 30 minuten, ademt het kitten dan nog niet zal het kitten waarschijnlijk helaas niet levensvatbaar zijn.
- De slijmzuiger of de uitsla-methode kun je meerdere keren proberen!!!
- Zodra het tweede of volgende kitten eraan komt, moet je zorgen dat de kittens niet in de weg liggen voor de moederpoes. De moederpoes zal er misschien overheen lopen zonder dat ze het in de gaten heeft en moeders zal er niet veel van merken dat je ze even wat aan de kant legt, daar ze het druk genoeg heeft met het kitten dat weer op komst is.
- Is de moederpoes uitgeput, maar nog niet klaar met bevallen? Kun je haar eventueel een blikje tonijn (op waterbasis) geven met wat druivensuiker erdoorheen.
- Zie je tijdens de bevalling dat eerst een kontje komt i.p.v. het hoofdje, zal dit voor de moederpoes wat moeizamer gaan. Geef ze even de tijd, soms kan de poes dit zelf en is er geen reden voor paniek. Wil het kitten niet vanzelf geboren worden, pak dan het washandje, doe dat om je hand en pak het kitten goed vast maar doe nog niks. Zodra de moederpoes een perswee heeft, probeer je voorzichtig het kitten eruit te trekken. Maar forceer niks. Mocht dit de eerste keer niet lukken, wacht dan op een volgende wee.
(Let op dat je de nageboortes van alle kittens telt. Als je 5 kittens hebt en maar 4 nageboortes hebt gezien, kan het zijn dan er een nageboorte in de baarmoeder is achtergebleven, het is dan noodzakelijk om toch even binnen 24 uur de poes bij de dierenarts te laten controleren na de bevalling, anders kan de poes een baarmoederontsteking krijgen. Vaak wordt er dan Python gespoten (Oxytocine) om de baarmoeder samen te laten trekken, zodat de nageboorte er nog uitkomt. (Oxytocine komt ook vrij zodra de kittens bij de moeder drinken, dit is dus dezelfde stof.)
- De Nazorg:
Zodra alle kitten geboren zijn, is moeder uitgeput, en Uzelf waarschijnlijk ook. Verschoon weer even het celstof matje (Dit is ook wenselijk om af en toe tijdens de bevalling te doen, als deze te nat is, en dus ook te koud voor de kittens is), geef de trotse moeder heel veel complimentjes en verwen haar eventueel met wat lekkers te eten en vers water. Laat ze daarna lekker even met rust, en genieten van haar kroost. - Sommige kittens hebben de smaak al gauw te pakken, en drinken goed bij de moeder. Het kan ook voorkomen dat je ze alleen maar hoort piepen (vaak van de honger) Je zult ze dan toch even moeten helpen om de tepel te vinden. Dit zal niet binnen 5 minuten gelukt zijn, dus neem even de tijd ervoor. De tepels achterin hebben vaker meer melk als de tepels voorin. Toch is het vaak zo dat ieder kitten zijn eigen tepel heeft, en vaak weer op zoek gaan naar hun eigen tepel. Je zult dus ook meerdere tepels moeten proberen totdat hij eindelijk beet heeft, en ook beet blijft houden.
- Het gemiddelde gewicht van een Brit ligt tussen de 80 en 110 gram. Ook een kitten van 62 gram kan het redden, maar heeft heel wat meer zorgen nodig uiteraard.
- De moederpoes kan de eerste dagen nog wat vloeien, dit is normaal en nog geen reden tot paniek. Het bloed moet dan wel helder rood zijn. Mocht de afscheiding bruinkleurig worden, is het raadzaam een dierenarts in te schakelen, daar dit erop kan wijzen dat er toch iets achter is gebleven in de baarmoeder wat is gaan ontsteken. (Dit kan levensbedreigend voor de moederpoes zijn)
- Houdt even in de gaten of de poes de eerste dagen gepoept heeft, en of haar ontlasting er goed/normaal uitziet.
- Zorg voor voldoende brokken/voer en natuurlijk voldoende en regelmatig vers drinkwater. De hele poezenbevalling komt eigenlijk overeen met een bevalling bij de mens. Ook wij moeten aan de kraamzorg doorgeven als we hebben gepoept, en ook wij moeten iedere borstvoeding een flink glas water drinken….. Eigenlijk is het dus allemaal heel logisch.
- Als je met een bench werkt kun je het eten en drinken voor de moeder in de bench zetten. Zo zie je dan precies of ze voldoende eet en drinkt. Je kunt er ook een eigen kattenbakje voor haar alleen inzetten, en zie je ook meteen of ze goed poept. Nog een voordeel van de bench is dat je de moederpoes (mocht ze dit zelf niet willen) toch wat kunt dwingen om bij haar kinderen te zijn door de bench een paar uurtjes dicht te maken. Het is niet de bedoeling om de moederpoes continu opgesloten te houden in de bench, want beweging is ook erg belangrijk voor haar.
- Het is verstandig om de eerste weken de moeder en haar kittens rust te gunnen. De kinderen zullen de komende 3 weken bij de vriendjes gaan spelen, en niet de vriendjes bij jullie thuis 🙂 Kittens mogen worden opgepakt, maar bij ons thuis ben ik de eerste weken de enige die de kittens oppakt. Alvorens ik ze in handen neem was ik m’n handen met Unicura-antibacterieel.
- Iedere dag worden de kittens gewogen, probeer dit op een vast tijdstip te doen. Bijvoorbeeld altijd ’s avonds, of altijd ’s ochtends. Wij hebben voor de ochtend gekozen, omdat we niet kunnen wachten om te kijken of ze weer goed zijn aangekomen. Het ideale gewicht wat de kittens per dag aankomen is zo’n 10 gram. De ene dag komen ze 8 gram aan, en de andere dag 12 gram, dat is gemiddeld dan ook weer 10 gram. Het kan zijn dat ze de eerste dag afvallen (net zoals bij onze kinderen) maar je zult zien, meestal komen ze na de eerste nacht al goed aan. Houdt (minstens voor de eerste 6 weken) een schriftje bij waar je de gewichten in noteert.
- Houd de kraamkamer schoon, door iedere dag een schoon celstof matje, schone handdoek of iets dergelijks in de kraamdoos te leggen. Zorg wel voor een stevige ondergrond en dus geen gladde ondergrond, daar de kittens zich dan niet kunnen afzetten, en het drinken bij de moeder moeilijke tot onmogelijk maakt.
- Komt een kitten niet aan? En valt het alleen maar af? Dan wordt het tijd voor bijvoeding.Er zijn op de markt verschillende flesjes te verkrijgen om een kitten bij te voeden. Koop dan wat vervangende kittenmelk (Bijvoorbeeld KMR of Babycatmilk van Royal Canin) en maak dit aan zoals aangegeven in de bijsluiter. (Ik weet dat bij de emmer kittenmelk van Royal Canin een flesje bij zit !) Uit een speentje drinken, snapt een kitten ook meestal niet binnen 5 minuten, en vaak ook niet binnen een dag, maar als ze het éénmaal doorhebben….drinken ze het flesje in één ruk leeg.
- Als de kittens nog heel klein zijn, en de kracht niet hebben om te drinken, is het raadzaam om je door je dierenarts te laten leren hoe je sondevoeding geeft. Sondevoeding is veiliger dan flesvoeding, daar er geen vocht/melk in de longen terecht kan komen (als je het goed doet) waardoor je een luchtweginfectie/longontsteking kan voorkomen. Mocht een kitten van een paar dagen een longontsteking oplopen, zal het kitten hoogstwaarschijnlijk overlijden aan de gevolgen daarvan.
Wij wensen jullie heel veel succes, en hopen dat alles goed zal verlopen.
Groetjes Claud & Sam
Mocht je na dit lezen nog vragen hebben, voor, na of tijdens de bevalling, mag je me altijd bellen.
Telefoon: 0639875488