Voorkomende abnormaliteiten bij kittens:
- Flatchested
- “Zwemmertjes”
- Open buikje
- Open verhemelte
- Waterhoofd
- Meertenigheid
- Navelbreuk
- Knikstaart
- Afwezigheid anus
Flatchested kittens
Een kitten kan geboren worden met aanleg voor een afgeplatte borstkas. Meestal wordt dit duidelijk op de tweede levensdag. In heel lichte gevallen zal de fokker hier nauwelijks iets van merken en herstelt het kitten tijdens de groei vanzelf.
Bij een flatchested kitten is de borstkas niet afgerond maar recht (Plat dus). De ribben aan de zijden, die normaal mooi gebogen zijn, maken een hoekige indruk. Dit is niet altijd te zien, maar wel te voelen. Kittens ondervinden veel hinder van de afwijkende vorm van de borstkas en de daarmee gepaard gaande afwijkingen aan de inwendige spieren. Omdat de longen niet normaal kunnen uitzetten, gaat het kitten oppervlakkiger en sneller ademhalen om toch voldoende zuurstof binnen te krijgen. De conditie van kittens die in leven blijven ondanks deze handicap, kan desondanks soms na enkele weken ineens achteruithollen; plotselinge sterfte kan het gevolg zijn. Fokkers constateerden dat flatchested kittens die de cruciale leeftijd van drie weken bereikten, het vaak wel overleefden.
Er is zeer weinig onderzoek gedaan naar flatchested. Ervaringen van fokkers wijzen er echter op dat het in bepaalde familielijnen meer voorkomt dan in andere, en dat er mogelijk een polygenetische oorzaak aan ten grondslag ligt. Ook zijn er aanwijzingen die dit tegenspreken en wijzen op een oorzaak van buitenaf, zoals medicijngebruik van de moederpoes of verkeerde voeding tijdens de zwangerschap.
Pootmisvormingen – “Zwemmertjes”
Kittens waar de (achter)pootjes niet normaal onder geplaatst zijn, maar een beetje naar de zijkant toegebogen zijn worden “zwemmertjes” genoemd. Het kitten beweegt zich met moeite voort, en afhankelijk van de ernst van de kwaal kan het moeite hebben naar zijn moeder te kruipen om te drinken. Hoewel het veelvoorkomend is, is er nog steeds geen medische term voor dit probleem.
Het is goed te weten dat, hoewel dit probleem er ernstig uit kan zien, het meestal geen gevolgen heeft op latere leeftijd. Zodra het kitten rond een week of vier zelf gaat lopen, trekt hij meestal langzaam maar zeker bij. Bij de meeste kittens is er op een leeftijd van 6 tot 14 weken niets meer van te merken.
De oorzaak van dit fenomeen is nog onbekend. Wel blijkt dat zwemmertjes een grotere kans hebben op de ontwikkeling van flatchested.
Open buikje
Het komt helaas regelmatig voor dat er een kitten wordt geboren met een “onaf buikje”. Deze aandoening kan variëren van weinig tot zeer ernstig. Meetal wordt het kitten levend en wel geboren, wat de beslissing om het dier in te laten slapen erg zwaar maakt. Dit soort “sluitingsdefecten”, of het nu gaat om de buik/borstholte, het verhemelte, de fontanel of zelfs de rug, kunnen diverse oorzaken hebben. Ze kunnen erfelijk zijn, aangeboren (door bijvoorbeeld vergiftiging van de moeder tijdens de zwangerschap, hormonale problemen en DNA-schade), of traumatisch (moeder die te fanatiek de navelstreng doorbijt en niet stopt).
Waterhoofdje
Het hoofd van het kitten is veel groter dan normaal en soms is het hele lichaam erg groot en “opgeblazen” (waterkitten). Vaak geeft dit problemen met de bevalling en is een kitten met een waterhoofd de reden dat er een keizersnede moet worden uitgevoerd. Het probleem ontstaat waarschijnlijk al in een vroeg embryonaal stadium.
Meertenigheid
Van tijd tot tijd worden er kittens geboren met meer teentjes dan normaal. Dit fenomeen wordt polydactylie genoemd en is onder andere bekend in sommige familielijnen van Maine Coons en bij rasloze katten. Polydactylie vererft dominant (Pd) en kan verschillende verschijningsvormen hebben, variërend van voor iedereen zichtbare en tastbare extra tenen (tot 7 tenen per voet) tot voor het oog niet-zichtbare en ook niet zo goed voelbare botjes onder de huid. Dat het fenomeen dominant vererft, houdt in dat een van de ouders polydactyl moet zijn om polydactyle kittens te krijgen.
Een kat kan een probleemloos en goed leven leiden met extra tenen. Echter: wordt een polydactyle kat gepaard aan een andere polydactyle kat, dan is de kans op kittens met grote misvormingen aan de voeten (splijtvoeten) groot. Dit wordt dan ook niet gedaan.
Navelbreuk
Een kitten met een navelbreuk heeft een bobbel of uitstulping onder de huid bij de aanhechtingsplaats van de navelstreng. Meestal wordt dit pas opgemerkt als de kittens al enkele weken oud zijn. Een navelbreuk is eigenlijk een gat in de spieren van het buikje. Deze kan ontstaan zijn doordat de moederpoes te hard aan de navelstreng heeft getrokken, maar het komt ook ‘zomaar’ voor. Hierbij wordt aan een erfelijkheid gedacht (polygenetisch). Als de navelbreuk beperkt van ameting is, hoeft een kitten hier geen hinder van te ondervinden. Is de breuk groot, dan kan de dierenarts de breuk onder narcose hechten, maar dit kan pas als het kitten groot en sterk genoeg is. Bij kleine breuken wordt vaak gewacht met hechten tot het dier gecastreerd of gesteriliseerd wordt; het is dan toch al onder narcose en hoeft dan niet twee keer geopereerd te worden.
Knikstaart
Bij vrijwel alle raskatten en bij rasloze katten komen regelmatig staarten voor die niet helemaal goed gevormd zijn. Dit kan variëren van een iets dikker kootje tot aan duidelijk zichtbare ‘knikstaarten’, waarin dus een hoek of dikke knobbel – of beide – te zien of te voelen is.
Voor de gezondheid van de kat is de vorm van de staart niet belangrijk. Onduidelijk is nog hoe dit vererft; katten met perfect gevormde staarten kunnen een kitten voortbrengen met een knikstaartje, en andersom.
Overigens is er een fenomeen dat ‘nervous kink’ wordt genoemd. Bij deze katten hebben de staartwervels een goede vorm, er zijn geen afwijkingen, maar bij stress (zoals op shows etc.) wordt door een peesje het laatste kootje wat scheefgetrokken. Dit fenomeen heeft niets te maken met de wervels en botten.